RIMINI (ITALPRESS) – Tijdens de bijeenkomst in Rimini klonk een oude en nieuwe stem: die van de Hibakusha, de overlevenden van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Tachtig jaar na de explosies die de menselijke geschiedenis voorgoed hebben getekend, legden twee buitengewone getuigen – Toshiyuki Mimaki, voorzitter van de Nihon Hidankyo Organisatie en Nobelprijswinnaar voor de Vrede in 2024, en professor Masao Tomonaga, arts aan de Universiteit van Nagasaki – uit wat het betekent om na de nucleaire hel te leven en pijn om te zetten in een toewijding aan vrede. De bijeenkomst, onder leiding van Bernhard Scholz, voorzitter van de Meeting Foundation, ging gepaard met een symbolisch gebaar: de overhandiging van 10.000 origami-papiertjes, gemaakt door Japanse gemeenschappen als een gebed voor vrede. "Elke vouw is een gebed", herinnerden ze zich, "zodat de herinnering hoop mag worden."
De dialoog begon met het voorlezen van een boodschap van aartsbisschop Peter Michiaki Nakamura van Nagasaki: "Dit jaar is het tachtig jaar geleden dat de atoombom viel. Het aantal overlevenden neemt af; we gaan een generatie binnen die de ervaring van oorlog niet meer kent. Dit maakt het getuigenis van de Hibakusha des te waardevoller: het is een zaadje van vrede dat de hele wereld moet bereiken."
Toshiyuki Mimaki, die pas drie jaar oud was toen de bom op Hiroshima viel, vertelde zijn persoonlijke verhaal en dat van de Hidankyo-beweging, opgericht in 1956. "Wij geloven", zei hij, "dat kernwapens en de mensheid niet naast elkaar kunnen bestaan. De mensheid moet leven." Mimaki herinnerde zich zijn voorganger, Sunao Tsuboi, en haalde zijn motto aan: "Geef nooit op." Deze woorden hebben decennia van burgerlijke en internationale strijd voor de afschaffing van kernwapens begeleid. Momenten van grote intensiteit doordrongen zijn verhaal: "In 2014, tijdens een toespraak in de Verenigde Staten, begon ik met mijn excuses aan te bieden voor de Japanse aanval op Pearl Harbor. En aan het einde overhandigde een jonge Amerikaanse vrouw me een brief: 'We moeten onze excuses aanbieden aan Japan voor Hiroshima en Nagasaki.' Toen begreep ik dat ware vrede voortkomt uit wederzijdse vergeving." Mimaki herinnerde zich vervolgens de eer om president Sergio Mattarella in maart 2025 in Hiroshima te ontmoeten: "Hij vertelde me dat onze strijd voor een betere wereld iedereen raakt, omdat we pijn omzetten in een waarschuwing en tragedie in betrokkenheid."
Professor Masao Tomonaga, geboren in Nagasaki in 1945, heeft zijn biografie als Hibakusha verweven met die van arts en onderzoeker. "Velen van ons", legde hij uit, "hebben de eerste verwoesting overleefd en, hoewel getekend naar lichaam en ziel, de kracht gevonden om de boel weer op te bouwen. Na slechts drie maanden begonnen ze hun hutten te herbouwen en nieuwe gezinnen te stichten. Tegenwoordig is de gemiddelde leeftijd van Hibakusha 86 jaar: toch blijven we getuige." Tomonaga somde de resultaten van wetenschappelijk onderzoek op: "Straling heeft het DNA van stamcellen beschadigd. De afwijkingen kunnen tientallen jaren onopgemerkt blijven en zelfs 80 jaar later tumoren veroorzaken. Ik had zelf prostaatkanker, die werd behandeld met nieuwe radiologische therapieën. Maar de effecten van blootstelling zijn blijvend: daarom zijn kernwapens van nature antimenselijk."
De Japanse arts herinnerde zich hoe de Hibakusha-beweging tot nu toe het gebruik van een derde atoombom heeft voorkomen: "We hebben de wereld toegeroepen: Nagasaki moet de laatste stad zijn die door een atoombom wordt getroffen. Maar vandaag de dag breekt het nucleaire taboe af. Na de Russische inval in Oekraïne en de dreigementen van Moskou is de mogelijkheid van een nieuw gebruik van kernwapens concreet geworden." Vervolgens deed hij een beroep op jongeren: "Wij Hibakusha zullen er niet voor altijd zijn. Over een paar jaar zal onze generatie verdwenen zijn. Het is aan jongeren om wereldwijde solidariteit te creëren, die de grenzen tussen nucleaire en niet-nucleaire staten kan overstijgen. Zij hebben het recht en de verantwoordelijkheid om een wereld zonder kernwapens te bouwen."
Zowel Mimaki als Tomonaga benadrukten het belang van het overdragen van herinneringen: "Op de scholen van Hiroshima en Nagasaki leren kinderen de exacte datum en tijd van de explosies, bezoeken ze musea en luisteren ze naar onze verhalen. Ze zingen het vredeslied. We willen dat jongeren uit andere landen ook over onze ervaringen leren." Kijkend naar de vrijwilligers van de Meeting, concludeerde Mimaki: "Ik was onder de indruk van de toewijding van de jongeren. Jullie zijn de ware voorvechters van vrede. Ik zou graag willen dat jongeren uit Hiroshima en Nagasaki ooit naar de Meeting komen om met jullie samen te werken, om vriendschap en solidariteit op te bouwen." Zijn laatste woorden klonken als een testament: "Geef nooit op. Het is de zin die mijn leven heeft geleid en die ik jongeren aanbied als een belofte van vrede."
De bijeenkomst liet zien hoe het mogelijk is om herinnering niet als wrok te ervaren, maar als verantwoordelijkheid. "Elk slachtoffer", herinnerde Scholz zich, "is geen nummer, maar een persoon met een leven en een verhaal. De getuigenis van de Hibakusha leert ons dat kwaad overwonnen kan worden en omgezet in een groter goed." De bijeenkomst bevestigt zichzelf als een kruispunt waar herinnering aanwezig wordt, een plek waar de stem van overlevenden een oproep tot actie wordt, vandaag, om vrede te bouwen.
– Foto’s van de bijeenkomst in Rimini 2025 –
(ITALPRESS).
